We hebben allemaal een Morisaki Bookshop (nodig)

Ik heb laatst twee boeken besteld met als thema ‘boekwinkels’. Ik kreeg daar inspiratie voor door een artikel in Flow magazine. Daarin vertelt een journalist vertelt over haar keuze om een dag in de week in een boekwinkel te werken. Nu ben ik gek op boeken, oude bibliotheken, oude boeken en ik hou van de muffe geur die me, als het me overvalt, tot tranen toe kan roeren. En hoewel het er soms een tijd niet van komt om te lezen, heb ik gisteren deze in een ruk uitgelezen: Morisaki’s Boekwinkel of ‘Days at the Morisaki Bookshop’ want ik heb het in het Engels gelezen. 

Wat een liefdevol, elegant en vriendelijk boek! Het maakt (bijna) dat ik een ticket wil boeken naar Tokio om de wijk Jimbocho met zijn tweedehands boekwinkels te bezoeken, waar dit verhaal zich afspeelt. Maar zo ver hoef je niet te vliegen. Ik ging een paar jaar geleden naar Edinburgh dat toen volledig in het teken stond van tweedehands boekwinkels bezoeken en schrijven. Ook die stad is een walhalla voor tweedehands boekenliefhebbers. Net als natuurlijk steden in Nederland, maar dit is een ander onderwerp. 

Slapen
Terug naar dit boek van Satoshi Yagasaw die hiermee in 2009 debuteerde en een literatuurprijs mee won. De twintiger Tatako wordt volwassen in de tijd die ze in de boekwinkel van haar oom doorbrengt, van het begin van de zomer tot het begin van de lente het jaar daarop. Haar oom nodigt haar uit om tegen kost en inwoning te komen helpen in de tweedehands familieboekwinkel, nadat ze al wekenlang lethargisch in haar bed ligt en de tijd slapend wegtikt. De oorzaak van haar lethargie is het liefdesverdriet dat ze ervaart nadat de man van haar dromen haar meedeelt dat hij met een ander gaat trouwen. Ze wist niet dat hij verloofd was. En dat zij de bijvrouw was. 

Het belletje van haar oom – die ze zich slechts herinnert als de dwaze tienerjongen die haar aan het lachen maakte toen ze heel jong was tot de man voor wie ze zich schaamde door zijn slonzige uiterlijk en onconventionele gedrag in haar tienerjaren – is de wekker die hardnekkig blijft rinkelen en haar maant om op te staan. 

Een nieuw begin
Dat gaat niet vanzelf. Maar haar weg naar transformatie, en op zijn minst een nieuw begin, is ingezet als ze de boekwinkel binnenstapt, van de kleine verdieping boordevol boeken haar slaaphol maakt (ze slaapt zo’n 13 uur per dag) en volhoudt geen boek aan te raken om te lezen.

 Tot ze op een dag uitgeslapen is.

Omdat er niets anders is, pakt ze een boek, begint te lezen en dan, dan komt ze langzaam maar zeker tot leven; ze ervaart haar omgeving en de relatie met onder andere haar oom, komt tot wasdom. Het is een prachtig coming of age verhaal waarin ze haar gebrek aan wilskracht (zoals ze reflecteert) met behulp van haar oom omzet in moed zodat haar liefdestrauma niet in de weg komt te staan van wat haar in de toekomst nog aan moois te wachten staat. 

Liefdevol, elegant en vriendelijk
Ik zei hierboven: wat een liefdevol, elegant en vriendelijk boek. Liefdevol aan boeken, liefdevol aan de trauma’s die mensen oplopen en ‘het anker dat ze ergens uitgooien’ om op adem te komen, te genezen, of sterk genoeg te zijn om (alleen) verder te lopen en door te gaan. En daar is geen leeftijd aan gebonden zoals ook het verhaal van de oom en zijn vijf jaar eerder weggelopen vrouw Momoko vertelt. De auteur strooit her en der met zulke herkenbare redenen waarom lezen zo fijn is, zoals ‘het genot van te lang opblijven om een boek uit te lezen (schuldig!), en de opwinding die je kan voelen  om iemand te leren kennen aan de hand van zijn of haar favoriete boek’. (Kijk jij ook altijd wat voor boek iemand leest die je niet kent?

De elegante vertelstijl was ‘een breeze of fresh air’. Het is alsof er niks bijzonders gebeurt, terwijl je je bladzij na bladzij begint te snappen waarom Tatako ‘zich altijd de dagen zal herinneren die ze hier heeft doorgebracht. Want daar is waar mijn echte leven begon.’ Zonder die dagen, zegt ze, zou haar leven flauwtjes, monotoom en eenzaam zijn geweest. 

Kennen we allemaal niet van die levensbepalende momenten waarop we voorgoed veranderden? We hebben allemaal een Morisaki Bookshop (nodig).